Türkiye, dünyadaki otuz yedi bitki coğrafyasından üçünün (İran-Turan, Akdeniz ve Avrupa Sibirya) kesiştiği alanda bulunuyor. Bu üç bitki coğrafyası, bitki tür sayıları ve endemizimin de yüksek olmasını beraberinde getiriyor. Türkiye’de bitki bilimciler tarafından tanımlanan yaklaşık 11bin bitki türünden 3500 kadarı dünya üzerinde sadece Türkiye’de yaşıyor (endemik). Bitkiler aleminin en gösterişlilerden sayılan orkidelerin ise tüm dünyada 28 bin kadar, Türkiye’de 50 kadarı endemik olmak üzere 187 türü bulunuyor.
Ülkemizde salep ve dondurma yapımında kullanılan ve türlerinin çoğu endemik olan dokuz orkide cinsi bulunuyor. Gıda sektörü için orkide yumrularına olan talep, doğadan bilinçsiz ve aşırı toplamayı beraberinde getiriyor. Üreme ve çoğalma süreci diğer bitki türlerinin çoğuna göre daha uzun olan orkideler için, doğadan toplama tehditlerin başında yer alıyor. Bununla birlikte tarım arazilerinin genişletilmesi çalışmaları, aşırı otlatma, şehirleşme ve iklim değişikliği yaşam alanlarının kaybına neden olarak orkide türlerini tehdit ediyor.
Orkideler üzerine yapılan araştırma çalışmaları Muğla, Antalya ve Kastamonu’nun, en fazla orkide türünün yaşadığı iller olduğunu gösteriyor. Ülkemizdeki orkidelerin %40’ının yaşadığı Muğla ve çevresinde dar ve ender yayılıma sahip türler bulunuyor. İsmini yaşadığı yerden alan Muğla orkidesi (Ophrys lycia)’nin de aralarında olduğu bu türlerin bir kısmı, salep yapımında kullanmak üzere doğadan toplanıyor.
Akdeniz Orkideleri Projesi, Gökova Körfezi’nde (Muğla) orkide türleri üzerindeki doğadan toplama kaynaklı baskının azaltılması amacıyla 2012-2013 yıllarında uygulandı. Proje ile orkide yumrularını toplamanın yarattığı tehditlerin ve yaşam alanlarına müdahalelerin en aza inmesinin sağlanması ve ekonomik değeri olan orkidelerin kültür olarak yetiştirilmesinin teşvik edilmesi konularında çalışıldı. Bunun için orkide yumrularını toplayanlara yönelik eğitim ve iletişim çalışmaları düzenlendi.
Anadolu Orkideleri Projesi, Rufford Vakfı ve Taç Inova’nın desteği ile yürütüldü.