Denizel fauna ve floranın çok çeşitli olduğu Datça-Bozburun Özel Çevre Koruma Bölgesi (ÖÇKB), zengin biyoçeşitliliğin yanı sıra arkeolojik ve kültürel zenginliği ile de Akdeniz’in en önemli koruma alanlarından biri. Ülkemizin Ege ve Akdeniz kıyılarında yer alan 12 Özel Çevre Koruma Bölgesi’nden biri olan Datça-Bozburun Özel Çevre Koruma Bölgesi, toplam 1443,9 km2 büyüklüğünde ve 753,6 km2’lik kıyı ve deniz alanını kapsamaktadır. Toplam 449 kilometre kıyı uzunluğuna sahiptir.
Bölgede, Akdeniz Havzası’nda koruma altına alınan en önemli endemik türlerden biri olan deniz çayırları (Posidonia oceanica) yayılım gösteriyor. Yine endemik türlerden Datça hurmasının (Phoenix theophrasti) da Türkiye’de en geniş yayılım gösterdiği yer Datça Yarımadası.
Datça-Bozburun Özel Çevre Koruma Bölgesi’nde bulunan kıyı mağaraları, nesli tehdit altındaki Akdeniz fokları (Monachus monachus) için hayati öneme sahip üreme ve yaşama alanlarından biri. Bölge, yaz döneminde 48 kemikli balık türünün yumurta bıraktığı bir üreme alanı olması sebebiyle de deniz yaşamı açısından son derece önemli. İstilacı türlerin deniz ekosistemi üzerindeki baskısını azaltmakta ve ekosistem dengesinde önemli bir rol oynayan avcı türlerden Orfoz (Epinephelus marginatus) gibi nesli tehlike altındaki türler için önemli bir üreme alanı olan Datça-Bozburun Yarımadası’nın güneyinde 6 farklı alan, tür zenginlikleri ve biyolojik özellikleri nedeniyle Balıkçılığa Kapalı Alan (BKA) olarak korumaya alınmıştır.
Neler Yapıyoruz?
Akdeniz Koruma Derneği olarak, Datça-Bozburun Özel Çevre Koruma Bölgesi'ndeki biyoçeşitliliği korumak ve sağlıklı bir ekosistem için ‘Denizel ve Kültürel Korumanın Bütünleştirilmesi Projesi’ni hayata geçirdik. Proje kapsamında, yerel halk, sivil toplum örgütleri ve ilgili kamu kurum/kuruluşları ile iş birlikleri kuruyor, Datça- Bozburun ÖÇK Bölgesi içerisinde yer alan Deniz Koruma Alanları ve Balıkçılığa Kapalı Alanların etkin bir şekilde denetlenmesine destek olmak, yenebilir istilacı türlere talep oluştururken, yasa dışı balıkçılık faaliyetlerini caydırmak ve yasalar çerçevesinde faaliyet gösterenler için ekonomik faydaları teşvik etmek için küçük ölçekli balıkçılar ve yerel kooperatiflerle birlikte çalışıyoruz.
Deniz habitatını korumak ve denizel türlerin popülasyonlarını dengelemek için bölgede bilimsel araştırmalar yapıyor, deniz çayırları, makroalg türleri, balık biyokütlesi, deniz suyu sıcaklığı ve Akdeniz foku için izleme çalışmaları yürütüyoruz. Ayrıca bölgedeki balıkçılık verilerini kayıt altına alıyoruz. Turizm ve denizcilik faaliyetlerinin yoğun olduğu bu bölgede, ekosistem üzerindeki insan temelli baskıyı azaltmaya yönelik çalışmalar planlıyor, eğitim ve farkındalık etkinlikleri düzenliyor, kıyı ve sualtı temizlikleri organize ediyoruz.
Kimlerle Çalışıyoruz?
Faaliyetlerimizde T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yatırım ve İşletmeler Genel Müdürlüğü ve Doğal Hayatı Koruma Vakfı (WWF-Türkiye) iş birliğinde hazırlanmış olan ‘Datça-Bozbrun Özel Çevre Koruma Bölgesi Kıyı ve Deniz Alanı Yönetim Planı 2021-2025’ temel alınacaktır.
Akdeniz Koruma Derneği olarak gerçekleştireceğimiz faaliyetlerde çok paydaşlı bir yaklaşım izlemek ve Yönetim Planı kapsamında belirlenen hedeflere katkı sunmak önceliğimizdir. Akdeniz Koruma Derneği ‘Datça-Bozburun Özel Çevre Koruma Bölgesi Ekosistem Restorasyonu için Denizel ve Kültürel Korumanın Bütünleştirilmesi Projesi’ MedFund, Fondation Audemars-Watkins, ve Endangered Landscapes Programme tarafından desteklenmektedir.