
Akdeniz Koruma Derneği’nin 2024 Yılı Nasıl Geçti? Akdeniz Koruma Derneği olarak 2024 yılı boyunca ‘Tüm canlıların uyum ve denge içinde yaşadığı bir Akdeniz ekosistemi’ vizyonuyla çalışmaya devam ettik. AKD’nin profesyonel ekibi, paydaşları ve gönüllüleriyle çalışma alanlarımızda yoğun bir yılı geride bıraktık. 2024 yılı, bilimsel izleme çalışmaları, plastik kirliliğinin kaynağının belirlenmesi, yerli olmayan türlerle mücadele, Akdeniz keşiş foku ve kum köpek balığı gibi türlerin ve yaşam alanlarının izlenmesi gündemimizin ön sıralarındaydı. Eğitim projelerimizle binlerce öğrenciye ulaşırken, iletişim faaliyetlerimizle geniş kitlelere sesimizi duyurduk.
-Deniz Koruyucularımız 2024 yılında 5 farklı istasyonumuzdan hareketle 18 farklı Balıkçılığa Kapalı Alanda 4095 saatte gerçekleştirdikleri 1462 devriyede 29368 km yol katetti. Bu koruyuculuk faaliyetleri esnasında 842 yasadışı balıkçılık aktivitesi belirleyerek yetkililere bildirdi. 2024 yılında ise Datça-Bozburun Özel Çevre Koruma Bölgesinde kurulan istasyonumuzda düzenli devriyelere başladık.
-2024 yılında Gökova, Göcek, ve Bozburun bölgelerinde 21 farklı istasyonda balık sayımları gerçekleştirdik. Koruculuk faaliyetlerimizin en yüksek olduğu Gökova Körfezinde toplam balık biyokütlesinde 2023 yılına kıyasla Balıkçılığa Kapalı alanlar dışında % 24 düşüş yaşanırken Balıkçılığa Kapalı alanlarda % 14 artış yaşandığı görüldü. Bu fark, BKA’lardaki aktif koruyuculuk faaliyetlerimizin önemini ortaya koyarken, bizleri umutlandırdı.
-İç kaynaklarımızla geliştirdiğimiz verilere yönelik Dashboard uygulamamız bu kategoride ELSP paydaşları arasında yapılan çalışmalar arasında iyi örnek seçildi. Dashboard geliştirme sürecinde edindiğimiz tecrübemizi ve Veri Yönetimi Stratejimizi ELSP paydaşlarının katıldığı uluslararası bir webinarda, paydaşlarımıza aktardık.
-Datça-Bozburun Özel Çevre Koruma Bölgesi’ndeki küçük ölçekli balıkçılarla bir araya gelerek balıkçılığın ve denizlerin karşı karşıya olduğu tehditleri onların ağzından dinleyebileceğimiz bir film hazırladık. Yarına Balık Var mı?
-Toplam 3 bölgede ve 8 sualtı temizliği operasyonu yaptık. Su altı temizlik operasyonları sonucunda yaklaşık 2,5 ton ağırlığında atığı kayıt altına alarak deniz yaşamından uzaklaştırdık.
-Akdeniz keşiş fokuna yönelik 10 mağarada izleme çalışmalarımıza devam ettik. İzlediğimiz bir mağarada 7 Akdeniz keşiş fokunu, aynı anda görüntüledik.
-2023 yılında kum köpek balığı izleme çalışmaları kapsamında kaydedilen su altı görüntülerinin analizleri 2024 yılında tamamladık; 6.500+ saatlik veri, ekibimiz tarafından ayıklandı ve incelendi. Koruma ve izleme çalışmalarımızda yapay zeka destekli teknolojilerin kullanılmasına yönelik araştırmalara ve devamında model geliştirme çalışmalarına başladık.
-11 uluslararası sözlü sunum, 7 uluslararası bilimsel yayın yaptık. Yerel paydaşlarımız, gönüllülerimiz ve yerel halk ile 4 kıyı temizligi gerçekleştirdik.
-Kıyı temizliklerinde toplam 482 kg atığı topladık. Muğla’da 8 farklı bölgedeki küçük ölçekli balıkçılardan yaklaşık 5 ton yerli olmayan yenebilir türleri alarak Akdeniz ekosisteminden uzaklaştırdık ve bu balıkların 22 restoranda/işletmede tüketiciyle buluşmasına aracı olduk.
-Dünya Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) tarafından desteklenen "Project on non-indigenous species uplifting the Blue Economy" başlıklı proje kapsamında Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi iş birliğiyle akustik markalama yöntemi kullanarak Aslan balığının alansal ve zamansal davranışlarını izlemeye başladık.
-Plastik kirliliğinin kaynağının belirlenmesine yönelik 17 istasyonda mikroplastik ve 5 istasyonda makro ve mezoplastik örneklemeleri tamamlandı. Önümüzdeki 4 yıl boyunca Datça-Bozburun Özel Çevre Koruma Bölgesi’nde plastik kirliliğine yönelik bilimsel izleme çalışmalarımız devam edecek.
-Datça’da yer alan UCPA Su Sporları Merkezi ile vatandaş bilimi aktiviteleri kapsamında su yüzeyinde birikim gösteren mikroplastiklerin paddle board kullanarak örneklemesi çalışmalarına başladık. Yaz dönemi boyunca yapılan örneklemeye 2024 Kış sezonunda da devam edildi. Plastik kirliliğine yönelik hazırlanan vatandaş bilimi aktiviteleri 2025 yılı boyunca devam edecek.
-Denizlerin ekosistem içindeki rolünü ve önemini derinlemesine fark ettikleri, bilimsel araştırma yöntemleri ile iklim değişikliğinin ve kirliliğin nedenlerini ve etkilerini takip edebildikleri, yaratıcı ve eleştirel düşünmeye dayanan oyunlarla çözümler ürettikleri eğitimlerle “Akdeniz Koruyucuları”nın sayısını arttırdık.1.637 öğrenci ve 58 öğretmen Akdeniz Koruyucuları Eğitim Programı ile tanıştı. K12 düzeyindeki bu öğrencilerin 362’si eğitimlere, 609’u seminerlere, 506 öğrenci ise Kıyı Makro Atık Örneklemesi gibi okul dışı etkinliklerimize katıldı. Bu yıl 22 ayrı okulda eğitim, seminer ve etkinlik düzenledik. 302 öğrenci “Akdeniz Koruyucuları” kutu oyunu ile tanıştı. İstanbul 4.Uluslararası Çocuk Hakları Festivali dahil 3 festivale katılarak çocuk ve gençler için atölye düzenledik.
-Blue Marine Foundation önderliğinde hayata geçirilen “The Sea We Breathe-Soluduğumuz Deniz” etkileşimli eğitim platformun hem yazı dili ve hem de seslendirmesinin Türkçeleştirilmesi sürecini yönettik. 2024 yılında Türkçe dil desteği ile yayına başlayan platformun Türkçe seslendirmesi Mazlum Kiper tarafından yapıldı.
-Hazırladığımız sertifikalar ile yeni yılda da çalışmalarımıza destek olabilirsiniz. Sertifikalarımızı görüntülemek için burayı tıklayabilirsiniz.
2025 yılında da Akdeniz’in kıyılarımızdaki doğal ve kültürel mirasını korumak için çalışmaya devam edeceğiz.